Gut Hastalığında Beslenme Yöntemleri

Gut hastalığı, Latince kökenli bir kelime olan "gutta"dan türemiştir. Latince'de damla anlamına gelen gutta, bu hastalığın eklemler içerisine zehirin damla damla düştüğüne inanılması nedeniyle bu ismi almıştır. Türkçede eskiden "nikris" veya "damla hastalığı" olarak bilinirdi.

Gut hastalığı, vücutta ürik asidin fazlalığından kaynaklanır. Ürik asit, her sağlıklı bireyin kanında çeşitli kimyasal işlemler sonucunda oluşan bir yıkım ürünüdür. Ancak ürik asidin vücutta gerekenden fazla bulunması, böbreklerin ürik asitleri yeteri kadar dışarı atamaması veya besinler aracılığı ile vücuda fazla miktarda purin alınması sonucu gut hastalığı gelişir. Zaman içinde kanda biriken ürik asitler eklemlerde kristaller oluşturur ve bu durum, gut hastalığının ataklarına neden olur.

Gut hastalığı, bazı eklemlerde kızarıklık, şişlik, ağrı, duyarlılık ve ani ısı artışı gibi şiddetli ataklar meydana getirir. Genellikle tek bir eklemde ataklar kendini gösterir ve ilk olarak ayak başparmak eklemi etkilenir. Bunun dışında dirsek, el bileği ve diz eklemlerinde de ataklar meydana gelebilir. Gut atakları genellikle gece yarıları aniden ortaya çıkar ve romatizmal hastalıklar içinde en ağrılı olanıdır.

Gut hastalığında beslenmenin önemi büyüktür. Gut hastalığının tedavi döneminde diyet önlemleri mutlaka alınmalıdır. Kişi, hayat ve yaşam tarzını gut hastalığına göre değiştirmeli ve ilaç tedavisine başlamadan önce bu değişiklikleri uygulamalıdır. Bu, gut hastalığı ile oluşabilecek diğer hastalıklara karşı önlem almak için gereklidir.

Gut Hastalığından Dolayı Oluşabilecek Hastalıklar

Hipertansiyon
Diyabet
Kardiyovasküler hastalıklar

Gut hastalığının sonuçlarını azaltmak için ilk başta diyet önlemleri alınmalı ve yaşam tarzı değiştirilmelidir. Bu şekilde yukarıda belirtilen hastalıkların ortaya çıkması engellenebilir veya geciktirilebilir.

Gut Hastalığında Beslenmenin Önemli İlkeleri

Pürin açısından zengin olan besinlerden kaçınılmalıdır. Özellikle kümes hayvanları, et ve balık türü besinler gut hastalığının atak dönemlerinde kesinlikle tüketilmemelidir. Akut atak dönemi sona erdiğinde bu besinler azar azar tüketilebilir. Pürinden sınırlı diyeti yaparken süt, yumurta ve peynir gibi pürin değeri düşük, protein değeri yüksek gıdalar tüketilebilir.
Yağ, böbreklerden ürik asit atılımını azaltır ve vücuttaki ürik asidi artırır. Bu nedenle yağlı yiyecekler diyet sırasında mutlaka azaltılmalıdır. Hastanın günlük enerjisini yağdan sağlayacak diyetler hekim tarafından belirlenmelidir.
Gut hastalarında sebze ve meyveler, idrarı alkali ettiği için önemli bir diyettir. Alkali idrar, ürik asidin kristalleşmesini ve çökmesini önler.
Ürat kristallerinin atılabilmesi için bol bol sıvı alınmalıdır.
Çay ve kahve, pürin oluşumunu tetiklemediği için rahatlıkla tüketilebilir.
Gut hastaları aşırı alkol almamalıdır. Alkol, vücutta ürik asit miktarını artırıcı etkiye sahiptir ve hastalığın ataklarını tetikler.
Gut hastaları genellikle kilolu kişiler olduğundan, ayrıca zayıflama için bir diyet cetveli oluşturulmalıdır. Ancak hızlı kilo kaybı, kandaki ürik asit dengesini artırarak akut ataklara neden olabilir. Bu nedenle hastanın uzun sürede ve yavaş yavaş zayıflaması gerekir.

Gut hastalarının, belirlenen miktarlarda gıdaları tüketmesi, hastalığın akut ataklarının azalmasına neden olur.

Gut Hastalarının Bir Günlük Diyet Listesi

Sabah

2 dilim yağsız beyaz peynir
Bir dilim ekmek
Yarım bardak portakal suyu veya bir adet meyve

Sabah kahvaltısı için yeterli bir öğündür.

Öğle

Bir küçük tabak sebze yemeği
Bir küçük kase yarım yağlı yoğurt
Yumurta büyüklüğünde tavuk eti parçası
İki dilim ekmek
Karışık salata ve bir porsiyon meyve

Öğle öğünü için gereken listedir.

Akşam

Çeşitli sebzelerle hazırlanmış ve içine yumurta ilave edilmiş yemeklerden bir küçük porsiyon
Küçük bir kase yarım yağlı yoğurt
Bir ince dilim ekmek
Bir küçük porsiyon sebze yemeği veya salata
Bir porsiyon meyve

Akşam menüsü için yeterli bir öğündür.

Günlük bu şekilde gut hastalığına uygun beslenme listesi hazırlayıp uygulayan hastalarda, hastalığın süreci yavaşlar ve akut ataklarda azalma olur. Sağlık kaybedilince değeri anlaşılan bir durumdur. Unutmayın, dengeli beslenme birçok hastalığın sizden uzak durmasına yardımcı olan en büyük etkendir. Sağlıkla kalın.